Operašuvdna Loddeatlas – ohcat čáhceloddeáššedovdiid

Suoma bessenloddemáddodaga nuppástusaid čuovvut moatti jahkelogi gaskkaid Loddeatlas-kártemiiguin. Varrasamos kárten álggii mannan jagi. Vai kárten šaddá gokčevaš, dárbbašat meahcásteaddjiid veahki. lassedieđuid dárbbašat fuođđočáhcelottiin. Vuolgge fárrui!

Teaksta Jarkko Nurmi  Govva Getty Images

Julkaistu5.5.2023

Loddeatlaskártemiin bessenlottiid nuppástusaid čuovvut 10 x 10 kilomehtera kártaruvttuin. Árabut kártemiid leat dahkan eanaš loddeberošteaddjiid vehkiin, muhto dál háliidat viiddidit gokčevašvuođa. Dárbbašat meahcásteaddjiid. Mis lea “joavku” (meahcástansearvi) juohke gilis ja gávpogis miehtá Suoma. Eandalii Davvi-Suomas leat valjit kártekeahtes ruvttot, maid bessenbirrasiid čáhceloddepotensiála ii leat dieđus.

Loddeatlas – vuolgge mielde spesialistan

Suoma fuođđoguovddáš álggahii cuoŋománus kampánja, man mihttomearrin lea čoaggit čáhceloddedieđu eandalii kártenráiggiin. Guvllolaš fuođđoplánejeaddjit ohcet meahcástanservviid ja fuođđodikšunservviid bokte ”čáhceloddespesialisttaid”, geat skuvlejuvvojit doibmii.

Áicamiid sáhttá vurket njuolga luonddus Oma riistai, gos dat sirdašuvvet diehtun atlaskártemii.

Eandalii dehálačča leat áicamat nuonddahallan čáhceloddešlájaid (biekčavuojaš, snárttal, spoađđoduoršu, suoidnečiksa, vuoktafiehta, ruksesfiehta, giehpavuonccis) beassádagain. Maiddái čuonjááicamat leat hui dehálaččat.

Čáhceloddespesialisttaid skuvlendilálašvuođat leat boahtimin lasi. Daidda sáhtát almmuhit go válddát oktavuođa guovllut fuođđoplánejeaddjái. Oktavuođadieđut leat Suoma fuođđoguovddáža neahttasiidduin.

Loddeatlas – buohkat mielde

Maŋŋelis geassit dárbbašat buohkaid meahcásteaddjiid beassádatáicamiid. Gii beare sáhttá oassálastit go girje čáhcelottiid beassádatáicamiid Oma riistai. Merke du áicamat das fuolatkeahttá dagatgo áicama geasseluomus kája geažes dahje vánddardettiin duođas čáhceloddebeassádagaid maŋis.

Fuođđoguovddáš sávvá aktiivvalašvuođa maiddái čáhcelottiid párra- ja beassádatrehkenastimiidda. Daid dieđu boahtá loddeatlasa oassin, muhto sierra atlasaktiivvalašvuohta dárbbašuvvo bessenguovlluid kártemii.

 


Teaksta Risto Paakkonen

Meahcásteaddji, guotte du ovddasvástádusat eanet gokčevaš fuođđodieđu buvttadeapmin

Čuokkesrehkenastimiid dego maiddái atlaskártemiid dáfus livččii dehálaš oažžut čáhceloddeáicamiid dássidit juohke guovllus. Nu dehálaš bessenguovllut eai bázášii fuomáškeahttá goittotge guorahallama váiluma dihtii.

Jahkásaš čáhcelodde­rehkenastimat

  • Dihto áiggiin fástan meroštallon áicančuoggáin
  • Maiddái ođđa áicančuoggáid sáhttá ja gánneha vuođđudit
  • Čuovvut čáhceloddenáliid ovdáneami, buvttadeami ja gárvvistat jahkásaš raportta: luke.fi/fi/seurannat/vesilintuseurannat

Čáhcelottiid čuokkesrehkenastinfierpmádagain leat vel máŋgga sajis eandalii Davvi-Suomas várri leat eanet aktiivvalašvuohta.

 


Atlaskárten 2022–2025

  • Áicamat eai leat ráddjejuvvon dego čáhcelodderehkenastimis
  • Čielggadat buot loddešlájaid dihttoma ja bessema sihkkarvuođa atlaskártaruvttuiguin
  • Veardidat ovddit kártemiid bohtosiidda (ovddit 2006-2010)
  • Čáhcelottiid čuokkesrehkenastinbohtosat bohtet maiddái oassin atlaskártemii
  • lintuatlas.fi
Ovddit atlaskártema govva snártala bessenleavvamis.

Suopmelaš fuođđodiehtu lea alla dásis

Meahcásteaddjiid čoaggán diehtu ávkkástallo mearrádusdahkamis áiggi dásis ja njuovžilit. Máilmmiviidosaččat áidnalunddot suvdilis ávkkástallama sihkkarastit leat fuođđogolbmačiehkafierpmádat ja vuohki čoaggit ealgaealli- ja stuorraspiredieđu. Meahcásteaddjit veahkehit, sorjjaskeahtes dutkan dahke nálleárvvoštallamiid ja eana- ja meahccedoalloministeriija dahká fuođđoguovddáža vehkiin dárbbašlaš fuođđomearrádusaid.

Meahcásteaddjit lea áŋgiruššan maiddái čáhceloddenáliid čuovvumis, muhto das mis lea vel bargu.